ÜniversiteGo Yazarı – Hasan Aydemir
Merhabalar arkadaşlar,
Kendinize bir hedef koydunuz. Üniversiteyi kazanmak istiyorsunuz, kararlısınız, çalışıyorsunuz. Buraya kadar geldiyseniz işin yarısı bitti demektir. Fakat hala hedefe varmış değilsiniz. Hedefe varmak konusunda bundan sonra yaşayacağınız sıkıntıları size söyleyim. Bazen çalışmakta bıkacaksınız. Mola saatleriniz uzayacak ve masaya oturmak istemeyeceksiniz. Bunun nedeni aslında yanlış çalışıyor olmanız olabilir mi?
En basit örnekle açıklamak gerekirse günde dört saat çalışmanız gerekiyor. Bu çalışmayı hiç ara vermeden yapsanız mı verimli olur yoksa yarım saatte bir mola verseniz mi? Cevabı herhalde tahmin etmişsinizdir. Tabi ki ikinci yolla çalışırsanız daha verimli olur ve sizi sıkmaz. İlkini uygulamanız size zarar bile verir. Çalışma isteği bırakmaz sizde. İşte bu yazımda bu gibi taktiklerden sizlere söz edeceğim. Taktikleri üç soru ile gruplandırdım. İlkinden başlayalım:
Çalışma Öncesi Neler Yapılmalı?
Bu konuya ilk olarak masa düzeninden başlayalım. Masanız nasıl hoşlanıyorsanız o şekilde olmalıdır ama masanızda dikkatinizi kaçıracak nesneler olmamalıdır. Örneğin telefon, bilgisayar, tablet gibi eşyalar veya aşırı dikkat çeken objelerin de olması sizi olumsuz etkiler.
Çalışmaya geçmeye son bir adım kaldı ki bu adımı atarsanız diğerleri gelecektir. Çalışmaya başlamadan önce beyin konun uzunluğunu ve zorluğunu bilinçaltında canlandırır ve kaytarmak için bahaneler uydurur. Bunu önlemek için ilk olarak çalışma planı hazırlamanız lazım. Çalışmaya başladıktan sonra devamı gelecektir. Çünkü beyin başladığı işi bitirmezse rahatsız olur. Bu aşamada şunları uygulayınız:
Başlamadan önce küçük çaplı bir plan yapılmalı; görevleri veya yapılması gereken işleri çok önemliler, önemsizler gibi gruplandırılmalıdır. Öncelik önemli işlere verilmelidir ve bu sıra ile önemsize doğru gidilmelidir. Bunun için telefonunuza uygulamalar indirerek işi teknolojik boyuta taşıyabilirsiniz. Benim kullandığım birkaç uygulama var. Bunlardan biri Any.do ve diğeri de Wunderlist. Her hangi bir akıllı telefondan bu uygulamaları indirerek planlamanızı yapın. Ayrıca gün planlamasını sabah yapmak yerine çalışmanızı bitirdiğiniz zaman yani bir önceki günden yaparsanız daha iyi olur. Çünkü yapılacak işleri hem atlamamış hem de unutmamış olursunuz.
Çalışma Esnasında Neler Yapılmalı?
Beyin uzunun süre çalışınca konsantrasyon azalır. Bunu önlemek için yirmi beş dakika çalışıp 5 dakika ara verilmelidir ki motivasyon ve yoğunlaşma artsın. Bu yöntem daha önce denenmiş ve verimin arttığı gözlenmiştir. Bu yöntem pomodoro olarak da bilinir. Pomodoro İtalyancada domates anlamına gelmektedir. Nedeni ise bu taktiği ilk uygulayan kişi bu yöntemi domates doğrarken kullanmış. Kendisine yirmi beş dakika tutmuş ve domates doğramaya başlamış, süre dolmadan bırakmamak için kendisini koşullamıştır. Bu süre dolunca kendisine beş dakika mola vermiş. Bu yarım saatlik periyoda da pomodoro demiştir. İleriki zamanlarda fark edilmiştir ki bu yöntem yapılan işe göre; beyni veya vücudu fazla yormuyor buna ek olarak çalışma temposunu da artıyor. Ayrıca her dört yirmi beşlik çalışma periyodundan sonra yani dört pomodorodan sonra yirmi dakika uzun mola verilmesi de önerilir. Her çalışma da bu yöntem kullanılabilir. Ben bu yöntemi uygularken her pomodoro sonrası neler yaptığımı bir kağıda yazıyorum ve gün sonunda kendimi değerlendiriyorum. Yine ben bu işin de içine biraz teknoloji katıyorum ve Google Play’ deki “Brain Focus Zaman Yöneticisi” adlı uygulamayı kullanıyorum. Size de öneririm.
Eğer bu yöntem pek sizin tarzınız değilse ve “Yok arkadaş ben masaya oturdum mu kalkmak istemiyorum!” diyorsanız o zaman bu yöntemi deneyin:
Masaya oturdunuz ve başladınız çalışmaya; bir süre sonra ilginizi dağılmaya başlayacaktır. Tabi ne kadar süre sonunda ilginiz dağılıyor burası da önemli bir nokta. Eğer ilk on dakika içinde ilginiz dağılıyorsa büyük olasılıkla sizde vitamin eksikliği olduğumu söyleyebilirim. Bu tip durumlarda uzman desteğine başvurun. Eğer uzun bir sürenin ardında dikkatiniz dağılıyorsa veya sıkıldıysanız o anda beş dakika daha çalışacağınızı sonra bırakacağınızı söyleyin ve bu şekilde kendinizi teselli eden cümleleri kurun. Beş dakika sonunda halen bırakmakta kararlı iseniz bırakın ama genelde çalışma iştahı yeniden gelir bu durumlarda. Gelmezse o zaman mola vakti gelmiş demektir.
Molalarınızda kesinlikle sindirimi zor yiyecekler yemeyin çünkü uykunuz gelir, televizyon izlemeyin ve masanızda oturmayın. Hatta olabildiğince masadan uzaklaşın ve mümkünse ortam değiştirin. Telefon veya tablet gibi teknolojik cihazlardan da uzak durmanızı tavsiye ederim. Bu süre içerisinde meyve yemek gibi şeyler yapabilirsiniz.
Ayrıca çalışırken kesinlikle müzik dinlemeyiniz. Çalışma esnasında arka planda olan en ufak ses bile dikkatinizi bozar ve beyninizi ikiye böler. Tam olarak çalışmanıza odaklanmanız böylece engellenir. Olabildiğince kendinize sessiz bir ortam ayarlayınız.
Konuyu öğrenirken konuyu sınav için değil de birine anlatmak için çalışırsanız daha iyi ve kalıcı öğrenirsiniz. Çünkü beyin bu şekilde olayı daha detaylı ele almaya, neden-sonuç ilişkisine önem vererek öğrenmeye çalışır. Bu da yapılan deneyler sonucunda mutlağa yakın sonuçlar vermiştir. Hatta kendiniz bile bu sonucu almışsınızdır. Örneğin: okulda herhangi bir ders için konu ile ilgili özen gösterek sunum yapmışsanız aradan uzun yıllar geçse bile o konun halen aklınızda olur.
Ve tabi ki çalışma taktikleri arasında yeri en özel olana geldik: “Kodlama veya Hikâyeleştirme”. Çalışma yaparken bilgileri saçma veya mantıklı bir dille kodlamanız bilgiyi daha çabuk hatırlatır ve devamlı canlı tutacaktır. Bu yöntem üzerinde fazla durmuyorum. Bu yöntemi hemen hemen herkes bilir, bilmeyende bir süre sonra kendi bulur.
Bilimsel bir dergide okuduğuma göre kitapların altını renkli kalem ile çizmek vakit kaybı olduğu yazıyor ve dikkatsizliğe neden olduğunu idda ediyorlardı ki bence haklılar. Ayrıca anahtar kelimeler ve konu başlıklarının hatırlanmasını da önlüyormuş. Bunu da bilmenizde fayda var. Çalışma sırasında uygulayınız. Benden size son püf nokta da okuma işlemini gözünüzle yapmanız geriyor. Çünkü hızlı olmanız gerek!
Ne Zaman Çalışmalı?
Hangi saatte çalışırsanız çalışın ama bu çalışmaları gün sonunda yatmadan önce tekrar etmeyi unutmayın. Çünkü uyku öncesi çalışma daha iyi akılda kalır. Beyin bunları sürekli tekrar eder. Bunu bilim adamları farenin beynini açarak kanıtlamaya çalışmışlardır. Basit olarak anlatmak gerekirse: Farenin beyine, bilim adamları bazı noktalara ufak ampuller yerleştirmişler daha sonra fare günlük yaşantısına devam ederken bu ampuller belli sıra ile parlamıştır. Fare uyuduğunda ise bu parlama işlemi tersten başlayarak devam etmiştir. Yani işlem uyku öncesi yapılandan geriye doğru gider. Gün içinde ilk yaptıklarınız her zaman hatırlanmaz. Tabi buradan anlatmak istediğime ek olarak şu sonuçta çıkar: “Beyin hiç uyumaz, yorulmaz.” Çünkü beyinde kas yok yani beyin yorulacak bir yapı değildir. Size düşen bu özelliği en faydalı şekilde, en faydalı işlere kullanmaktır.
Bu işlemleri yaparken sakın uykunuzdan fedakârlık etmeyiniz. Örneğin sabaha kadar hiç uyumadan çalışırsanız sabah bilgileri unutursunuz. Çünkü beyin uyuyarak bilgileri tekrar edemedi. Bu açıdan da tekrar etmenin ne kadar önemli olduğunu vurgulamış oluyoruz. Aslında tekrar ederek öğrenmek veya akılda tutmak bizim genlerimizde var. Uyku demişken bir saatlik öğlen uykusu da özellikle çocuklar için önemlidir. Bu her yaşta beyin yapısını ve potansiyelini geliştirir.