İnorganik Bileşikler Konu Anlatımı
Canlıların yapısındaki Temel Bileşenlerden İnorganik Bileşikler
Canlılar tarafından üretilemeyip dışarıdan hazır olarak alınırlar.
Yapısında C ve H atomlarını bir arada bulundurmazlar.
Sindirime uğramadan hücre zarından geçebilirler.
Enerji elde etmek için kullanılmazlar. (Kemosentetik canlılar hariç)
- Asit
- Baz
- Tuz
- Su
- Mineraller
Asit
Sulu çözeltilerde H+ iyonu verirler.
Turnusol kağıdını kırmızıya çevirir.
Tatları ekşidir.
pH değeri 0 – 7 arasındadır.
Örnekler;
Limon suyu
Sirke
Mide asidi
Domates suyu
Baz
Sulu çözeltilerinde OH- iyonu verirler.
Turnusol kağıdını maviye çevirirler.
Tatları acıdır.
Örnekler;
Sabun
Deterjan
Deniz suyu
Tuz
Asit ve bazların reaksiyona girmesi sonucu oluşur.
Sofra tuzu yetersiz alındığında kan koyulaşır ve dolaşım sistemi görev yapamaz hale gelebilir. Ayrıca kan şekerinin yükselmesine, ürenin tutulmasına sebep olabilir. Fazla alınması halinde de böbrek rahatsızlıkları, bağırsak iltihabı ve göz bebeğinin büyümesi olabilir.
HCl + NaOH → NaCl + H2O
Asit Baz Tuz Su
Su
Çok iyi bir çözücüdür.
Atmosfere verilen O2’nin kaynağıdır.
Kohezyon (suyun birbirini tutması) özelliği sayesinde yüzey gerilimi sağlanır.
Öz ısısının yüksek olması sebebiyle hava sıcaklığı dengelenir.
Vücut ısısının korunması ve dengelenmesinde görev alır.
Taşıma özeliği sayesinde besinler ve atıklar vücutta gerekli yerlere taşınır.
Adezyon (suyun bulunduğu kaba tutunması) sayesinde su iletim demetleri de kolayca ilerler.
Mineraller
Beslenme yoluyla alınır.
Eksikliğinde hastalıklar oluşur.
Fazlası idrar, ter, dışkı yoluyla atılır.
Sindirilmezler.
Hücre zarından direkt geçebilirler.
Demir (Fe)
Hemoglobinin yapısına katılır.
Klorofilin sentezinde görev alan enzimin yapısına katılır.
Proteinli gıdalarda bulunur.
Karaciğerde safranın salgılanmasını sağlar.
Eksikliğinde anemi görülür.
Sodyum (Na)
Kas kasılmasında, sinir hücrelerinde uyartı iletiminde görevlidir.
Bazı enzimlerin çalışmasında görev yapar.
Vücudun iyon dengesinin ayarlanmasında görevlidir.
Potasyum (K)
Hücre içi iyon dengesinin ayarlanmasında, sinir hücrelerinin uyartı iletiminde ve bitki hücrelerinde stomaların açılmasında görevlidir.
Klorofilin sentezinde görev alır.
Kalsiyum (Ca)
Kemik ve dişlerin yapısına katılır.
Vücutta en fazla bulunan mineraldir.
Kas kasılması ve kanın pıhtılaşmasını sağlar.
Eksikliğinde çocuklarda raşitizm görülür.
Çinko (Zn)
Bağışıklık sisteminin güçlü olmasını sağlar.
Büyümede etkilidir.
Bazı enzimlerin yapısına katılır.
İnsülin hormonunun yapısında bulunur.
Magnezyum (Mg)
Bitkilerde klorofilin yapısına katılır.
İnsanlarda kemik ve dişlerin yapısına katılır.
Çok sayıda enzimin çalışması için gereklidir.
