Asitler ve Bazlar Konu Anlatımı 

Asitler ve Bazlar Konu Anlatımı ile kimya dünyasının temel taşları olan asitler ve bazları daha yakından keşfedin. Kimya eğitimi ve temel kavramlar.

Asitler ve Bazlar

Sulu çözeltilerinde H⁺ iyonu oluşturan maddeler asit, OH^– iyonu oluşturan maddelere ise baz denir. Asitlerin bazıları oluşturdukları H⁺ iyonunu kendi yapılarından verirken bazıları sudan  oluşturabilir. Bazlarında bazıları sulu çözeltilerinde OH^– (hidroksit) iyonunu kendi yapısından verirken bazıları sudan oluşturabilir.Aşağıda bazı asit ve bazların suda iyonlaşma tepkimeleri verilmiştir.
Asitler;
HCl_(g) → H⁺_(suda) + Cl^–_(suda)
CH₃COOH_(suda) ↔ CH₃COO^–_(suda) + H⁺_(suda)
SO_2(g) + H₂O → H⁺_(suda) + HSO₃^–_(suda)
Bazlar;
NaOH_(k) → Na⁺_(suda) + OH^–_(suda)
NH_3(suda) + H₂O ↔ NH₄⁺_(suda) + OH^–_(suda)
Suda açığa çıkan iyonlar tek değildir. Her bir iyon su molekülü ile sarılmıştır. Ayrıca asitlerin oluşturduğu H⁺ iyonu sulu ortamda hiçbir zaman bağımsız olarak bulunamaz ve bir su molekülüne tutunur. Sonuç itibariyle H₃O⁺ (hidronyum) iyonunu oluşturur.
Bazı gazlar suda çözündükleri zaman asidik özellik gösterirler ve suda iyonlaşarak H⁺iyonunu oluştururlar. Aşağıda bazı gazların su ile iki basamaklı tepkimeleri verilmiştir.
1.Basamak :  CO₂ + H₂O ↔ H₂CO₃
2.Basamak :  H₂CO₃ ↔ H⁺ + HCO₃^–

1.Basamak :  N₂O₃ + H₂O ↔ 2HNO₂
2.Basamak :  HNO₂ ↔ H⁺ + NO₂^–

Bazı bileşikler ise suda çözündüklerinde önce bir hidroksit bileşiği oluştururlar sonra oluşan bu bileşik iyonlaşıp OH^– verir.

Sönmemiş kireç taşı (kalsiyum oksit) ;
CaO + H₂O ↔ Ca(OH)₂
Ca(OH)₂ → Ca²⁺ + 2OH^–
Amonyak;
NH₃ + H₂O ↔ NH₄OH
NH₄OH ↔ NH₄⁺ + OH^–
1.1. Su Asit midir, Baz mıdır ?
Saf su kendi kendine iyonlaşır.
H₂O ↔ H⁺ + OH^–
Su hem asit hem baz özellik gösterir. Sulu çözeltilerin tamamında bulunan H⁺ ve OH^–iyonları suyun iyonlaşmasından veya iyonları çözünen maddeden gelir. Asidik çözeltilerde H⁺ yanındaki OH^– , bazik çözeltilerde ise OH^– yanındaki H⁺ iyonları sudan gelir.
H⁺ ve OH^– iyonlarının sayıları saf suda birbirine eşittir. Yani saf su nötraldir. Saf suya benzer şekilde NaCl ve KNO₃ gibi tuzlar da suda çözündüklerinde sadece kendi anyon ve katyonlarını oluştururlar. Aynı zamanda bu tuzlar nötraldir (pH:7). Çünkü çözeltilerindeki H⁺ ve OH^– iyonları sadece sudan gelir.
NaCl_(suda) → Na⁺_(suda) + Cl^–_(suda)
KNO_3(suda) → K⁺_(suda) + NO₃^–_(suda)
    1.2. Asitlerin Genel Özellikleri
1. Sulu çözeltilerinde iyonlaşarak elektriği iletirler.
2. Sulu çözeltilerinde H⁺ iyonu oluştururlar.
3. Mavi turnusolu kırmızıya çevirirler.
4. Bazlarla tepkimelerinden tuz oluşurturular.
5. Bazı metallerle girdiği tepkimelerinde H₂ gazı oluştururlar.
6. Tatları ekşidir.
7. Çözeltilerinin pH değeri 7’den küçüktür.
1.3. Bazların Genel Özellikleri
1. Sulu çözeltilerinde iyonlaşarak elektriği iletirler.
2. Sulu çözeltilerinde OH^– iyonu oluştururlar.
3. Kırmızı turnusolu maviye çevirirler.
4. Asitlerle tepkimelerinden tuz oluşurturular.
5. Temas edildiğinde kayganlık hissi verirler.
6. Tatları acıdır.
7. Çözeltilerinin pH değeri 7’den büyüktür.
Çözeltinin içerdiği H⁺ ve OH^– bağıl miktarı, o çözeltinin asitlik veya bazlığını belirler. Bir çözeltinin, H⁺ miktarı artarsa asitliği artar ve pH azalır; OH^– miktarı artarsa bazikliği artar ve pH yükselir.